آینده شغلی

در کشور ما ، چشم انداز شغلی مهندسان مکانیک ، امید بخش و پایدار است .

اما این مسئله مختص کشور ما نیست . برای مثال ، در ایالات متحده آمریکا ، رشد شغلها و حرفه های مربوط به مهندسی مکانیک ، هر سال حدود 16 درصد ( 35 هزار شغل ) است .

مهندسان مکانیک از روزگاران گذشته تا به امروز ، اغلب در بخشهای صنعتی زیر نقش عمده ای ایفا میکنند :

هوافضا ، خودروسازی ، صنعت نفت ، واحدهای شیمیایی ، پتروشیمی ، تولید لوازم خانگی ، فناوری نانو ، رایانه و الکترونیک ، ساختمان سازی ، تولید انواع فرآورده های مصرفی ، انرژی ، مشاوره مهندسی و کلیه فعالیت هایی که نیاز به راه اندازی خط تولید یا اتوماسیون دارند .

در کشور ما صنعت نفت ، صنعت خودرو سازی و قطعه سازی و صنعت هوافضا ، مهم ترین زمینه های شغلی را برای مهندسان مکانیک فراهم آورده اند .

اتفاقا بر خلاف تصور بسیاری افراد ، همه ساله بخش عظیمی از فارغ التحصیلان مکانیک جذب صنایع وابسته به نفت و پتروشیمی میشوند .

کافی است اتفاقی نگاهی به آگهی های استخدام در این حوزه بیندازید . با نکته جالبی مواجه می شوید ؛ نیاز صنایع نفتی به مهندسان مکانیک به هیچ وجه کمتر از نیازشان به مهندسان شیمی ، پلیمر و حتی نفت نیست . همین حالا هم منطقه عسلویه که مهمترین میدان گازی کشور ماست ، بهشت فرصت های شغلی مهندسان مکانیک محسوب میشود .

از سوی دیگر ، عده بسیاری از فارغ التحصیلان این رشته جذب وزارتخانه ها و نهادهای دولتی فعال در عرصه صنعت و انرژی می شوند . شاید برایتان عجیب باشد که بسیاری از کارشناسان خبره مکانیک در حال حاضر ، به استخدام قوه قضائیه درآمده اند و در آنجا مشغول به کار هستند .

صنعت پزشکی و داروسازی هم فرصت شغلی هیجان انگیزی برای مهندسان مکانیک به وجود آورده اند تا نیروها و دانشهای زیستی را در هم آمیزند .

کافی است این بار که به دندانپزشکی رفتید ، نگاهی به یونیت اصلی پزشک و ابزارهای اصلی او بیندازید تا اهمیت و جایگاه این رشته را در صنایع مرتبط با پزشکی دریابید . فرصت شغلی این رشته در ایران نسبت به رشته های دیگر ، بسیار مناسب است و با پیشرفت های صورت گرفته در حوزه نانوتکنولوژی ، راه برای مهندسان مکانیک هموارتر از قبل شده است .

وظایف مهندس مکانیک

مهندسی مکانیک ، جامع ترین مهندسی است که از زمان انقلاب صنعتی اروپا به صورت مستقل شناخته شد و ارتباط و اشتراکات زیادی با بسیاری از حوزه های مهندسی دیگر دارد .

دکتر محمد دور علی ، از اساتید مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف در معرفی شغل مهندسی مکانیک می گویند :

" مهندسی مکانیک را شاید بتوان از نقطه نظر تنوع موضوعات تحت پوشش ، جامع ترین مهندسی به شمار آورد . چون مهندسی مکانیک دربرگیرنده تمام علوم و فنونی است که با تولید ، تبدیل و استفاده انرژی ، ایجاد و تبدیل حرکت و انجام کار ، تولید و ساخت قطعات و ماشین آلات و به کارگیری مواد مختلف در ساخت آنها و همچنین طراحی و کنترل سیستم های مکانیکی ، حرارتی و سیالاتی مرتبط می باشد .

محیط کار مهندسان مکانیک

مهندس مکانیک معمولا در دفاتر شرکت ها و یا در واحدهای تولید کارخانه ها کار می کند . مهندس مکانیکی که در سازمان ، شرکت یا کارخانه ای استخدام میشود ، معمولا به صورت تمام وقت و در ساعات اداری مشغول به کار است . البته گاهی بسته به نوع پروژه های کاری و زمان بندی آنها ( به ویژه در بخش خصوصی ) ساعات کاری شان میتواند تغییر کند .

مهندس مکانیکی هم که به صورت مستقل فعالیت کرده و شرکت شخصی دارد ، تعیین ساعت کاری برعهده خودش می باشد .

زمینه های مختلف فعالیت یک مهندس عبارت اند از :

طراحی : ماشن ها و دستگاه هایی که هرنوع محصولی را ساخته و بسته بندی می کنند ، تجهیزات گردنده مانند پمپ ها ، فشرده سازها ( کمپرسورها) ، دمنده ها ، توبور ماشینها ( توربین ها و ... ) ، موتور های درون سوز ، مخزن های تحت فشار ، رآکتورها ، مبادله کن های گرمایی ، دیگ های بخار ، سامانه های لوله کشی ، وسیله نقلیه مانند خودرو ، کامیون ، اتوبوس ، هواپیما ، قطار و غیره ، تجهیزات حمل مواد مانند تسمه نقاله ها ، روبات ها و طراحی کنترلر برای سیستم های دینامیکی .

تحلیل : شکست و فرسودگی دستگاه ها ، بهبود عملکرد و قابلیت اطمینان قطعات ، سیستم های انتقال حرارت ، ارتعاشات مکانیکی ، آکوستیک و پیزو الکتریک .

ساخت و تولید : فرایندهای ماشین کاری سنتی ، فرآیند های ماشین کاری غیر سنتی ، فرایندهای شکل دهی ورقی و حجمی ، طراحی و ساخت قالب ها و قیود ، روش های اتصال و جوشکاری ، عملیات حرارتی ، روش های ریخته گری ، مترولوژی و سیستم های اندازه گیری .

کنترل کیفیت : آزمایش کیفیت ، امنیت و قابلیت اطمینان فرآورده ها ، دستگاه ها و فرآیندها .

زمینه های نوین : فناوری نانو ، سیستم های میکرو الکترومکانیکی ( حسگری و عملگری) ، سیستم های دارورسانی در ابعاد نانو ، سیستم های میکرو و نانو سیالاتی ، نانو روبات ها .